eGPU (External GPU) là card đồ họa gắn ngoài. Đây là một giải pháp giúp nâng cấp hiệu suất đồ họa cho laptop, phù hợp với những ai làm việc liên quan đến thiết kế, dựng phim hoặc chơi game nặng. Bài viết này, Đăng Vũ Surface sẽ chia sẻ tất tần tật về eGPU là gì, ưu nhược điểm, phân loại, cách kết nối,….
eGPU là gì?
eGPU hay có tên gọi đầy đủ là External Graphics Processing Unit. Đây là một loại card đồ họa rời gắn ngoài, giúp hỗ trợ kết nối GPU rời với laptop hay máy tính bàn. Để kết nối, chúng ta sẽ sử dụng các cổng giao tiếp như: Thunderbolt, USB-C hoặc PCIe.
Điểm nổi bật của External GPU đó là khả năng tăng cường hiệu suất xử lý đồ họa, đặc biệt đối với các tác vụ chuyên sâu như render video 4K, thiết kế 3D, chơi game, chạy ứng dụng Photoshop, Premiere Pro, …
Cấu tạo, nguyên lý hoạt động của eGPU
Vậy là bạn đã hiểu External GPU là gì. Dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về cấu trúc, nguyên lý hoạt động của card đồ họa này nhé.
Một External GPU gồm các thành phần chính sau:
- Khung vỏ bảo vệ: Thường được sản xuất từ vật liệu kim loại hoặc nhựa cao cấp nhằm bảo vệ linh kiện bên trong và tối ưu khả năng tản nhiệt.
- Nguồn điện và khe cắm GPU: Cung cấp năng lượng cho card đồ họa hoạt động ổn định.
- Hệ thống tản nhiệt: Gồm có quạt làm mát và heatsink, nhằm kiểm soát nhiệt độ GPU trong quá trình xử lý các tác vụ.
Khi kết nối với laptop, eGPU vận hành theo quy trình như sau:
- Kết nối với hệ thống: Thông qua các giao thức kết nối như Thunderbolt 3 hoặc Thunderbolt 4, USB-C hoặc PCIe để liên kết với laptop nhằm mở rộng khả năng xử lý đồ họa.
- Nhận và xử lý dữ liệu đồ họa: GPU trong External GPU tiếp nhận dữ liệu từ máy chủ và thực hiện render hình ảnh, mô phỏng đồ họa, xử lý AI hay chơi game.
- Xuất hình ảnh ra màn hình: Sau khi xử lý, eGPU sẽ truyền tín hiệu hình ảnh đến màn hình laptop hoặc màn rời, giúp hiển thị nội dung sắc nét hơn.
- Tương tác với hệ điều hành: Card đồ họa này làm việc trực tiếp với Windows, macOS hoặc Linux. Vì vậy, người dùng kiểm soát hiệu suất đồ họa thông qua phần mềm driver.
- Kiểm soát nhiệt độ: Hệ thống quạt và cảm biến có khả năng điều chỉnh tốc độ làm mát, đảm bảo card đồ họa hoạt động ổn định.
Ưu và nhược điểm của External GPU
Dưới đây là một số ưu và nhược điểm của card đồ họa này:
Ưu điểm của eGPU
- Tăng cường hiệu suất đồ họa: Hỗ trợ máy xử lý các tác vụ nặng mượt mà như: chỉnh sửa video, thiết kế 3D, render hình ảnh và chơi game đồ họa, …
- Dễ dàng nâng cấp: Bạn chỉ cần thay thế card đồ họa bên ngoài External GPU này mà không cần mua máy tính mới, giúp tối ưu chi phí nhưng vẫn nâng cấp phần cứng.
- Giữ tuổi thọ laptop: GPU rời giúp giảm tải công việc cho card đồ họa tích hợp. Khi đó, máy sẽ giảm tình trạng quá nhiệt, bảo vệ linh kiện bên trong.
- Tính di động cao: Dễ dàng mang theo và dùng tại nhiều nơi, phù hợp với freelancer, designer, game thủ, …
Nhược điểm của External GPU
- Chi phí cao: Giá thành khá đắt, chưa kể chi phí mua card đồ họa rời, dock kết nối và phụ kiện đi kèm.
- Độ trễ khi truyền dữ liệu: Kết nối thông qua Thunderbolt 3/4 hoặc USB-C có thể tạo ra độ trễ nhất định, ảnh hưởng đến các tác vụ đòi hỏi phản hồi nhanh.
- Khả năng tương thích hạn chế: Không phải tất cả laptop hay hệ điều hành nào cũng hỗ trợ eGPU.
- Tiêu thụ nhiều điện năng: Card đồ họa gắn ngoài yêu cầu nguồn điện mạnh để hoạt động ổn định.
>> Xem thêm bài viết liên quan: USB-C là gì? Ưu điểm của USB type C trên máy tính Surface <<<
eGPU có thực sự cần thiết cho laptop của bạn?
Việc đầu tư vào card đồ họa gắn ngoài được xem là giải pháp nâng cấp đáng giá. Tuy nhiên, không phải ai cũng cần đến thiết bị này. Vậy eGPU có thực sự cần thiết cho laptop của bạn? Dưới đây là một số trường hợp nên sử dụng External GPU:
- Sử dụng laptop hoặc Mini PC và mong muốn cải thiện hiệu suất đồ họa mà không cần đầu tư vào một dàn PC mới.
- Thường xuyên chơi game, làm đồ họa, chỉnh sửa video, thiết kế 3D hoặc xử lý những tác vụ nặng cần GPU mạnh.
- Muốn có hiệu suất cao khi làm việc tại nhà nhưng vẫn đảm bảo tính di động để mang laptop đi công tác hoặc học tập.
Trước khi quyết định mua card đồ họa gắn ngoài, bạn hãy cân nhắc kỹ nhu cầu sử dụng để đảm bảo hiệu quả đầu tư và tối ưu chi phí một cách hợp lý.
Loại máy nào có thể sử dụng eGPU?
Không phải tất cả những dòng laptop hay PC nào cũng hỗ trợ card đồ họa gắn ngoài. Cụ thể:
Laptop và PC hỗ trợ eGPU
- Laptop sử dụng CPU Intel: Phần lớn card đồ họa gắn ngoài sẽ tương thích tốt với các dòng máy trang bị bộ vi xử lý Intel, kết nối thông qua cổng Thunderbolt 3 hoặc Thunderbolt 4.
- PC hoặc Mini PC có cổng kết nối phù hợp: Nếu thiết bị của bạn có thiết kế các cổng PCIe, Thunderbolt, USB4 thì sẽ dễ dàng kết nối với External GPU.
Các dòng máy có thể gặp hạn chế khi dùng eGPU
- Laptop sử dụng CPU AMD: Một số dòng máy tính trang bị chip AMD có thể không tối ưu tốt cho External GPU.
- MacBook và máy Mac chạy chip Apple Silicon: Những dòng MacBook M1, M2, M3 dùng con chip Apple Silicon sẽ không hỗ trợ eGPU. Lý do là vì Apple đã tối ưu GPU tích hợp thay vì dùng GPU rời. Tuy nhiên, một số mẫu MacBook cũ chạy chip Intel vẫn có thể dùng External GPU.
Một số cổng kết nối eGPU với laptop
Việc hiểu rõ những loại cổng liên kết card đồ họa ngoài với laptop giúp bạn tránh nhầm lẫn, tối ưu hiệu suất:
Cổng mPCie
Nếu bạn đang sở hữu một chiếc máy tính đời cũ, không được trang bị các cổng như Thunderbolt hay USB-C, thì mPCIe chính là một phương án kết nối card đồ họa rời gắn ngoài đáng cân nhắc.
Ưu điểm:
- Chi phí thấp hơn so với những công nghệ kết nối hiện đại.
- Cho phép tận dụng phần cứng cũ mà không cần phải nâng cấp toàn bộ hệ thống.
Nhược điểm:
- Hiệu suất hạn chế, không thể khai thác tối đa sức mạnh của eGPU.
- Quá trình cài đặt phức tạp, mất nhiều thời gian, yêu cầu tháo rời laptop và cần biết kỹ thuật chuyên sâu.
Cổng Express Card 34, 54
Trước khi cổng Thunderbolt phổ biến thì ExpressCard 34/54 được xem là một trong các phương thức kết nối card đồ họa rời gắn ngoài với laptop được nhiều người lựa chọn.
Ưu điểm:
- Tận dụng tốt những mẫu laptop cũ có khe cắm ExpressCard.
- Thiết lập đơn giản hơn so với mPCIe, không cần phải can thiệp sâu vào phần cứng.
Nhược điểm:
- Cần thêm adapter để tiến hành chuyển đổi tín hiệu trước khi kết nối với eGPU.
- Hiệu suất không tối ưu, tốc độ truyền tải bị giới hạn so với công nghệ mới.
- Không còn phổ biến, chỉ hỗ trợ một số dòng laptop đời cũ.
Cổng M.2 (NGFF)
Cổng M.2 cũng là lựa chọn thích hợp để kết hợp với eGPU cho laptop. Cổng giúp tối ưu khả năng xử lý đồ họa một cách đáng kể.
Ưu điểm:
- Băng thông rộng, cho phép truyền tải dữ liệu nhanh hơn.
- Khai thác tối đa sức mạnh của eGPU, đem đến trải nghiệm đồ họa mượt mà.
Nhược điểm:
- Quá trình cài đặt phức tạp, yêu cầu bạn cần phải tháo rời laptop để tiếp cận khe M.2.
- Cần có adapter để tiến hành chuyển đổi và đôi khi phải tinh chỉnh hệ điều hành thì máy mới nhận diện được.
- Không phải laptop nào cũng hỗ trợ sử dụng..
Cổng Thunderbolt 2, 3
Thunderbolt 2 và 3 còn được biết đến với tên gọi USB Type-C. Đây là một trong những cổng kết nối phổ biến nhất trên các thiết bị mỏng nhẹ của Apple.
Ưu điểm:
- Sử dụng dễ dàng, không cần kết nối eGPU vào cổng Thunderbolt và mọi thứ sẽ hoạt động ngay lập tức.
- Tốc độ truyền tải cực kỳ nhanh, tận dụng tối đa hiệu suất của card đồ họa rời.
- Không yêu cầu kỹ thuật viên, dễ dàng tháo lắp.
Nhược điểm:
- Cần thiết bị hỗ trợ Thunderbolt nên không phải laptop nào cũng tương thích.
- Giá thành có thể cao.
Các bước kết nối eGPU với laptop
Dưới đây là các bước chi tiết giúp bạn kết nối External GPU với laptop một cách hiệu quả và an toàn. Cụ thể, chúng ta sẽ có 2 cách kết nối bằng việc tháo vỏ máy hoặc không cần tháo vỏ máy:
Cách kết nối với các thiết bị eGPU cần tháo vỏ máy
Để liên kết External GPU cho laptop, bạn có thể thực hiện theo cách sau:
- Bước 1: Nếu laptop đã cài đặt trình điều khiển đồ họa thì hãy gỡ bỏ chúng trước khi tiếp tục.
- Bước 2: Đảm bảo máy không còn nguồn điện và tháo lớp vỏ lưng ra.
- Bước 3: Lắp card vào khe cắm, tránh làm ảnh hưởng đến các bộ phận xung quanh.
- Bước 4: Khởi động lại máy và kiểm tra xem eGPU đã hoạt động hay chưa.
Cách kết nối với các thiết bị eGPU không cần tháo vỏ máy
Đây là phương pháp đơn giản và dễ thực hiện hơn so với việc tháo vỏ máy. Bạn chỉ cần thực hiện một vài bước cơ bản:
Bước 1: Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng nhằm đảm bảo ghép sản phẩm đúng cách.
Bước 2: Cắm dây kết nối vào cổng của máy tính.
Bước 3: Khởi động lại máy tính và thử nghiệm một số tác vụ để xem External GPU đã được kết nối và hoạt động bình thường.
Nên lựa chọn eGPU theo những tiêu chí nào?
Khi lựa chọn eGPU, bạn có thể dựa vào một số tiêu chí sau để đảm bảo mua đúng sản phẩm phù hợp:
- Xác định nhu cầu sử dụng: Xác định rõ mục đích sử dụng của bản thân là gì? Dùng để xử lý đồ họa, dựng mô hình 3D hay chơi game. Mỗi nhu cầu sẽ yêu cầu loại External GPU với card đồ họa hoàn toàn khác nhau.
- Cổng kết nối: Chọn sản phẩm card đồ họa rời gắn ngoài có cổng kết nối tương thích với máy tính. Các loại cổng kết nối khác nhau sẽ quyết định tốc độ truyền tải dữ liệu và khả năng tương thích với máy tính.
- Giá cả: Giá của External GPU sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau như: Nhu cầu sử dụng, cổng kết nối hỗ trợ, … Sau khi tham khảo chi tiết, bạn có thể lựa chọn được sản phẩm card đồ họa rời gắn ngoài có mức giá phù hợp với ngân sách của mình.
- Thương hiệu và nơi mua: Lựa chọn thương hiệu uy tín và các địa chỉ mua hàng đáng tin cậy cũng rất quan trọng. Giá của External GPU không rẻ và thị trường xuất hiện nhiều điểm bán kém chất lượng có thể khiến bạn lãng phí tiền bạc. Hãy đảm bảo bạn chọn đúng nơi để mua hàng chính hãng và chất lượng.
Một số loại eGPU phổ biến
EXP GDC Beast
EXP GDC Beast là lựa chọn phổ biến của nhiều người dùng Việt bởi mức giá hợp lý. Sản phẩm hỗ trợ đa dạng cổng kết nối như mPCIe, EC 34, EC 35 và NGFF. Đây là lựa chọn phù hợp cho những ai muốn nâng cấp hiệu suất đồ họa mà không cần phải chi quá nhiều.
PE4C
PE4C là một sản phẩm External GPU có nguồn gốc từ Đài Loan. Sản phẩm này thường được dùng để kết nối với máy tính nhờ các cổng mPCIe, EC và NGFF. Về tính năng, nó tương tự như EXP GDC Beast nhưng hiệu quả sử dụng sẽ cao hơn và mức giá phải chăng.
Akitio Node
Akitio Node cũng là một lựa chọn cao cấp sử dụng cổng Thunderbolt. Loại EGPU này cho phép băng thông truyền tải nhanh chóng và hiệu quả. Đây là sản phẩm External GPU thích hợp cho những ai không ngại chi tiêu để sở hữu một thiết bị mạnh mẽ và hiện đại.
Gigabyte AORUS
Gigabyte AORUS cũng là một loại card đồ họa rời gắn ngoài chất lượng mà bạn có thể lựa chọn. Sản phẩm eGPU kết hợp cùng với card đồ họa Nvidia Geforce GTX 1070, mang lại hiệu suất vượt trội cho người dùng có nhu cầu cao về đồ họa.
Alienware Graphics Amplifier
eGPU Alienware Graphics Amplifier chỉ hỗ trợ những dòng laptop gaming Alienware của Dell và dùng cổng kết nối PCIe. Nếu bạn đang sở hữu một chiếc Alienware thì đây là một lựa chọn lý tưởng nhằm nâng cao hiệu suất đồ họa và trải nghiệm game mượt mà hơn.
Như vậy, nếu bạn đang muốn nâng cấp hiệu suất đồ họa nhưng vẫn tiết kiệm chi phí thì eGPU chính là lựa chọn đáng cân nhắc. Tuy nhiên, không phải thiết bị nào cũng tương thích và chi phí đầu tư không hề rẻ. Vì vậy, bạn hãy đảm bảo rằng laptop của bạn hỗ trợ bộ vi xử lý đồ họa gắn rời và cân nhắc kỹ trước khi quyết định nhé. Nếu còn có bất kỳ vướng mắc nào, hãy comment bên dưới bài viết để được Đăng Vũ Surface giải đáp chi tiết cho bạn nhé.
> Xem thêm một số tin công nghệ khác: