Trong kỷ nguyên số hóa, các công nghệ mới liên tục được phát triển để cải thiện trải nghiệm của con người trong cả công việc lẫn giải trí. Một trong số đó là Haptic Feedback – công nghệ mang lại cảm giác xúc giác chân thực, giúp thế giới ảo trở nên sống động hơn bao giờ hết. Từ những rung động nhỏ trên thiết bị công nghệ đến mô phỏng phẫu thuật tinh vi, Haptic Feedback đã và đang chứng minh sức mạnh của mình trong việc kết nối con người với công nghệ.
Vậy Haptic Feedback là gì, nó hoạt động ra sao và tại sao lại trở thành xu hướng công nghệ hàng đầu năm 2024? Hãy cùng Đăng Vũ Surface tìm hiểu chi tiết trong bài viết này.
Giới thiệu về Haptic Feedback
Trong thế giới công nghệ hiện đại, trải nghiệm người dùng ngày càng được nâng cao nhờ những phát minh sáng tạo. Một trong những yếu tố làm nên sự đột phá đó là Haptic Feedback – công nghệ tái tạo cảm giác xúc giác. Được lấy cảm hứng từ từ “haptics” trong tiếng Hy Lạp có nghĩa là “chạm,” công nghệ này cho phép các thiết bị truyền tải cảm giác vật lý như rung động, áp suất, hay thậm chí là nhiệt độ đến người dùng.
Haptic Feedback không chỉ làm cho tương tác với thiết bị trở nên chân thực hơn mà còn mở ra nhiều tiềm năng mới trong các lĩnh vực như y tế, giáo dục, giải trí, công nghệ và sản xuất. Năm 2024, Haptic Feedback đã trở thành xu hướng công nghệ quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống và hiệu quả công việc.
Haptic Feedback có tác dụng gì?
Haptic Feedback kết nối những gì bạn nhìn thấy trên màn hình với cảm giác bạn nhận được qua xúc giác, giúp trải nghiệm trở nên sống động và chân thực hơn. Công nghệ này tái hiện phản hồi xúc giác như rung động, lực cản, hay nhiệt độ, từ đó giúp người dùng cảm nhận môi trường ảo như trong thế giới thực.
Ví dụ, khi bạn gõ trên bàn phím ảo của điện thoại, cảm giác rung nhẹ mô phỏng lực cản của phím cơ truyền thống, giúp bạn gõ nhanh và chính xác hơn. Haptic Feedback cũng mang lại trải nghiệm tương tác đa chiều trong trò chơi điện tử, thiết bị thực tế ảo (VR), hay các hệ thống mô phỏng phẫu thuật.
Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy cảm giác xúc giác thực tế mang lại hiệu quả cao hơn so với các tín hiệu âm thanh hoặc hình ảnh. Điều này làm cho Haptic Feedback trở thành một yếu tố không thể thiếu trong các ứng dụng công nghệ hiện đại.

Các loại Haptic Feedback
Haptic Feedback được chia thành hai loại chính, bao gồm:
Kinesthetic Haptics (Cảm giác vận động)
Kinesthetic Haptics giúp người dùng cảm nhận kích thước, lực và cường độ. Loại haptics này thường được sử dụng trong các thiết bị như tay cầm chơi game hoặc vô lăng mô phỏng. Ví dụ, khi điều khiển một chiếc xe nặng trong trò chơi, bạn có thể cảm nhận lực cản mạnh hơn, buộc bạn phải sử dụng nhiều lực hơn để di chuyển xe qua các địa hình.
Tactile Haptics (Cảm giác xúc giác)
Tactile Haptics thường sử dụng rung động để mô phỏng kết cấu và các tín hiệu xúc giác. Đây là loại phổ biến nhất, được áp dụng trong điện thoại thông minh, đồng hồ thông minh, máy tính bảng, laptop,… Một dạng đặc biệt của Tactile Haptics là Thermal Haptics, cho phép cảm nhận nhiệt độ. Dù ít phổ biến hơn do tiêu hao nhiều năng lượng, Thermal Haptics vẫn đóng vai trò quan trọng trong các hệ thống thực tế ảo.
Một số dòng Surface trang bị Haptic Feedback
Việc trang bị Haptic Feedback trên Touchpad của Surface Laptop Studio có thể so sánh được với Trackpad Force touch của MacBook.
Đây là Touchpad có chất lượng trải nghiệm tốt nhất mà Microsoft muốn đem đến cho người sử dụng. Cảm giác vuốt, chạm rất chính xác và không có độ trễ như khi thao tác Touchpad trên những chiếc laptop khác.
Phần Trackpad trên bàn phím của Surface Pro 11 đã được nâng cấp với công nghệ Haptic Touch phản hồi xúc giác, cho phép người dùng chạm, vuốt và di chuột mượt mà, nhanh nhạy và nhất quán hơn. Kích thước của phần Trackpad vẫn chưa đủ lớn nên sẽ hạn chế khả năng thao tác tay của người dùng.
Microsoft Pro 9 cũng là một trong những thiết bị Surface hỗ trợ Haptic Feedback với bút Surface Slim Pen 2. Mang lại trải nghiệm chân thực cho người dùng trong các thao tác viết, vẽ, chạm màn hình.
Một trong những điểm nâng cấp nổi bật của Surface Slim Pen 2 là công nghệ Haptic feedback (Phản hồi rung). Khi bạn viết hoặc vẽ , bút sẽ tạo ra cảm giác giống như đang sử dụng bút thật trên giấy nhờ phản hồi rung từ bút, giúp nâng cao trải nghiệm viết tay và tạo sự thoải mái, tự nhiên hơn trong quá trình sử dụng. Bên cạnh đó, độ trễ cực thấp và công nghệ Zero-Force Inking giúp mỗi nét vẽ hay viết được hiển thị ngay lập tức trên màn hình mà không có hiện tượng giật lag.
Công nghệ Haptic Touch
Haptic Touch là công nghệ phản hồi xúc giác được sử dụng trên các thiết bị cảm ứng như smartphone, máy tính bảng và laptop. Haptic Touch sẽ mô phỏng cảm giác nhấn một nút vật lý thông qua rung động điện tử tạo ra dưới touchpad. Khi người dùng nhấn xuống touchpad, bạn sẽ cảm nhận được một phản hồi nhẹ như nhấn xuống một nút cơ học.
Các thành phần của Haptic Touch
- Cảm biến áp suất: Cảm biến này được đặt dưới trackpad để phát hiện lực ấn của người dùng.
- Bộ vi xử lý: Bộ xử lý này nhận tín hiệu từ cảm biến áp suất và điều khiển bộ truyền động tạo rung động phản hồi
- Bộ truyền động tuyến tính: Cơ cấu tạo ra rung động để mô phỏng cảm giác nhấn nút.
Cơ chế hoạt động của Haptic Touch
Khi người dùng ấn xuống trackpad thì lực ấn của ngón tay sẽ tác động lên các cảm biến áp suất bên dưới trackpad bên dưới. Những tín hiệu này sẽ chuyển đổi lực ấn thành tín hiệu điện, sau đó tín hiệu này sẽ đến bộ vi xử lý của thiết bị.
Tại bộ vi xử lý sẽ phân tích tín hiệu từ cảm biến và xác định xem lực ấn có đủ mạnh để kích hoạt phản hồi hay không. Nếu đủ, bộ vi xử lý sẽ điều khiển bộ truyền động tuyến tính tạo ra một rung động ngắn và nhẹ. Rung động này sẽ được truyền lên bề mặt trackpad, mô phỏng cảm giác nhấn một nút vật lý. Tuy nhiên, trong thực tế không có bộ phận vật lý nào di chuyển, mà chỉ là rung động điện tử được tạo ra.
Ưu, nhược điểm của Haptic Touch
Ưu điểm
- Mang lại trải nghiệm tương tác trực quan và chính xác hơn.
- Hỗ trợ nhiều tính năng và cử chỉ cảm ứng hơn.
- Giúp người dùng thao tác dễ dàng hơn, đặc biệt là khi sử dụng chuột trong thời gian dài.
Nhược điểm
- Tiêu hao pin nhiều hơn do sử dụng mô tơ rung.
- Một số người dùng có thể cảm thấy khó chịu với phản hồi rung.
- Đắt hơn so với touchpad truyền thống.
- Khó sửa chữa hơn.
So sánh Haptic Touchpad với Touchpad truyền thống
Haptic Touch |
Touchpad truyền thống |
|
Tính năng | Sử dụng mô tơ rung để tạo ra phản hồi xúc giác khi bạn chạm hoặc nhấn vào touchpad. Cảm giác này mô phỏng cảm giác nhấp chuột, giúp bạn tương tác chính xác và trực quan hơn. Nó thường hỗ trợ nhiều cử chỉ cảm ứng hơn, ví dụ như nhấn và giữ để xem menu ngữ cảnh, nhấp nhẹ để xem trước nội dung. | Không có phản hồi xúc giác, chỉ đơn giản là cảm nhận bề mặt phẳng của touchpad khi bạn di chuyển ngón tay và thường chỉ hỗ trợ các cử chỉ cơ bản như di chuyển, nhấp chuột trái, nhấp chuột phải và cuộn. |
Công nghệ áp dụng | Sử dụng các cảm biến lực để đo áp lực bạn tác động lên touchpad. Dựa trên độ mạnh nhẹ của lực, touchpad sẽ phản hồi rung tương ứng. | Chỉ sử dụng cảm biến vị trí để theo dõi chuyển động của ngón tay trên touchpad. |
Lời kết
Haptic Feedback đang mở ra một chương mới trong sự tương tác giữa con người và công nghệ, biến những trải nghiệm kỹ thuật số trở nên sống động hơn bao giờ hết. Từ y tế, giáo dục đến giải trí, công nghệ này không ngừng khẳng định vai trò quan trọng của mình. Dù còn tồn tại những thách thức, tiềm năng phát triển của Haptic Feedback là không thể phủ nhận.
Đừng quên theo dõi Đăng Vũ Surface để cập nhật những thông tin công nghệ mới nhất mỗi ngày nhé.
Xem thêm các tin công nghệ có liên quan:
Google Drive đã chính thức ra mắt phiên bản dành riêng cho Windows trên nền tảng ARM
CPU Snapdragon X Plus và Snapdragon X Elite: Tìm hiểu giống và khác nhau?
Tìm hiểu thương hiệu âm thanh Hi-end trên xe hơi: Brax
Sự khác biệt giữa Quad-DAC ESS ES9068AS và DUAL-DAC ESS ES9038PRO
Lõi bảo mật Microsoft Secured-Core PC – Chống kẻ xấu lợi dụng lỗ hổng firmware CPU